به گزارش
اقتصاددریایی، نزدیک یکدهه تلاش و مذاکره نمایندگان مجلس برای تحقیق و تفحص از عملکرد سازمان شیلات کشور در اسفندماه۱۴۰۳ به نتیجه رسید. ۱۴اسفندماه بود که نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی گزارش کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیطزیست درخصوص طرح تقاضای تحقیق و تفحص از عملکرد سازمان شیلات ایران از سال۱۳۹۰ تاکنون، با این طرح موافقت کردند.
سازمان شیلات در سال۱۳۳۲ شکل گرفته است. در حال حاضر متاسفانه توان تولید بین ۹۰۰هزار تا یکمیلیون تن گوشت را داریم. در جمهوری اسلامی ایران که ۴۰درصد مرزهای آن آبی است، سالانه در حوزه پروتئین گوشت ماهی یکمیلیون تن برداشت آبی داریم. ماهی بهعنوان یک غذای لوکس بهحساب میآید و این زیبنده کشور ما نیست.
۵۰۰هزار هکتار منابع آبی، حدود ۶۵۰میلیون دلار ارزآوری، ۲۵۰هزار صیاد و بهرهبردار مستقیم در صنعت شیلات کشور وجود دارد، اما فعالان بخش تولید وضعیت تسهیلگریها توسط سازمان شیلات بهعنوان متولی را مناسب نمیدانند. همچنین براساس گزارشهای خود سازمان شیلات، سالانه بین ۴۰۰هزار تا یکمیلیون و ۸۰۰هزار دلار ارز ترجیحی فقط برای بخش تولید اختصاص یافته، اما این بخش در طول این سالها اساساً نیازی به ارز ترجیحی نداشته است.
فرآیندهای غیرشفاف سازمان شیلات زیر ذرهبین
حامد یزدیان، نایبرئیس کمیسیون کشاورزی مجلس درباره تفحص از عملکرد سازمان شیلات گفت: شفافسازی در فرآیند تخصیص ارز ترجیحی، واردات نهادههای تولیدی آبزیان، عملکرد سازمان شیلات ایران در زمینه صید ماهیان، بررسی ابهامهای موجود در زمینههای ساخت، واگذاری و مدیریت بنادر صیادی در راستای اجرای اصل۴۴، دلایل ناکارآمدی و شکست طرحهای سازمان شیلات ایران در زمینههای مختلف آبزیپروری، عملکرد سازمان شیلات ایران در زمینههای مختلف مرتبط با صید و صیادی، بررسی فرآیند و چگونگی توزیع سهمیه و یارانه سوخت تخصیصیافته برای ناوگان صیادی در سالهای مذکور توسط سازمان شیلات ایران و دستگاههای مسئول از جمله مواردی است که باعث شده تا تحقیق و تفحص از سازمان شیلات ایران شکل بگیرد. این نماینده مجلس در ادامه گفت: با توجه به اینکه در سالهای گذشته دستگاههای نظارتی از جمله مجلس نظارت کافی بر این دستگاه را نداشتهاند، لازم است این تفحص صورت گیرد.
در همین باره سمیه رفیعی، سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس نیز مدتی قبل در گفتوگو با تسنیم درباره لزوم تحقیق و تفحص از سازمان شیلات گفت: عملکرد سازمان شیلات باید با دقت بیشتری مورد بررسی قرار بگیرد. وی افزود: سازمان شیلات در سال۱۳۳۲ شکل گرفته است. در حال حاضر متاسفانه توان تولید بین ۹۰۰هزار تا یکمیلیون تن گوشت را داریم. در ایران که ۴۰درصد مرزهای آن آبی است، سالانه در حوزه پروتئین گوشت ماهی یکمیلیون تن برداشت آبی داریم. ماهی بهعنوان یک غذای لوکس بهحساب میآید و این زیبنده کشور ما نیست. رفیعی تاکید کرد: ۵۰۰هزار هکتار منابع آبی داریم. حدود ۵۵۰میلیون دلار ارزآوری دلار از برداشت منابع آبی در کشور داشتهایم که خیلی مقدار کمی است.
بامری، نماینده مردم ایرانشهر نیز گفت: طرح تفحص از شیلات پس از تصویب در کمیسیون کشاورزی و صحن علنی مجلس برای اجرا آماده است. وی افزود: در این تحقیق و تفحص مسائل زیرساختی، بهرهبرداری و مسائل خاص شیلاتی در شمال، جنوب، شرق و غرب کشور، چه در آبهای داخلی و چه در آبهای فراسرزمینی، بررسی میشود. این نماینده مجلس شورای اسلامی همچنین بیان کرد: محصولاتی مانند ماهی و میگو به صورت خام به کشورهای دیگر فروخته میشود و پس از فرآوری، با قیمتهای بالاتر به خودمان بازگردانده میشود. همچنین در این طرح باید بررسی شود که آیا ارزهای اختصاصیافته در جای خود هزینه شدهاند.
محورهای تحقیق و تفحص از سازمان شیلات
رئیس فراکسیون محیطزیست مجلس شورای اسلامی روز گذشته نیز در صحن علنی مجلس شورای اسلامی هفتمحور پیشنهادی برای طرح تحقیق و تفحص از سازمان شیلات ایران را به شرح ذیل مطرح کرد که مورد تایید نمایندگان مجلس شورای اسلامی قرار گرفت. محورهای مطرحشده برای تحقیق و تفحص عبارتند از: ۱- بررسی کارآمدی و عملکرد هزینهای بازسازی ذخایر آبزیان با تاکید بر دریای خزر. ۲- شفافسازی در فرآیند تخصیص ارز ترجیحی واردات نهادههای تولیدی آبزیان. ۳- عملکرد سازمان شیلات ایران در زمینه صید فانوسماهیان. ۴- بررسی ابهامهای موجود در زمینههای ساخت، واگذاری و مدیریت بنادر صیادی در راستای اجرای اصل۴۴ قانون اساسی. ۵- دلایل ناکارآمدی و شکست طرحهای سازمان شیلات ایران در زمینههای مختلف آبزیپروری. ۶- عملکرد سازمان شیلات ایران در زمینههای مختلف مرتبط با صید و صیادی. ۷- بررسی فرآیند و چگونگی توزیع سهمیه و یارانه سوخت تخصیصیافته برای ناوگان صیادی در سالهای مذکور توسط سازمان شیلات ایران و دستگاههای مسئول.
نظر مثبت وزیر کشاورزی برای بررسی عملکرد شیلات
هفته ابتدایی بهمنماه بود که نشست کمیسیون کشاورزی مجلس با حضور وزیر جهاد کشاورزی و برخی روسای سازمانهای زیرمجموعه این وزارتخانه برگزار شد. در این جلسه تقاضای تعدادی از نمایندگان مبنی بر تحقیق و تفحص از عملکرد سازمان شیلات کشور مورد بررسی قرار گرفت. غلامرضا نوری، وزیر جهاد کشاورزی دولت چهاردهم در جلسه کمیسیون کشاورزی مجلس به منظور بررسی درخواست تحقیق و تفحص از عملکرد سازمان شیلات طی سالهای۱۳۹۰ تا ۱۴۰۳، با بیان اینکه در برنامه هفتم تکالیف مهمی برای سازمان شیلات وزارت جهاد کشاورزی پیشبینی شده است، گفت: افزایش تولید ۴۰۰هزار تنی آبزیان و شیلات در طول سالهای برنامه هفتم که میزان تولید را از ۱.۴میلیون تن به ۱.۸میلیون تن میرساند، هدفگذاری شده است. نوریقزلجه با بیان اینکه روند اصلاح امور کماکان ادامه دارد، اظهار داشت: ما از کمکها، دقتنظرها و نظارت مجلس در قالب تحقیق و تفحص که بسیار کمککننده است، استقبال میکنیم. در ۶ماه گذشته در وزارت علاوهبر اجرای بعد از نظارت، شفافیت را افزایش دادیم که این نگرش تقویت شده و اقدامات اصلاحی آن تداوم دارد.
مسیر تحقیق و تفحص در مجلس چیست؟
یکی از ابزارهای نظارتی نمایندگان مجلس شورای اسلامی تحقیق و تفحص است که از این طریق وظیفه نظارت بر اجرای قانون را دنبال میکنند. لازم به ذکر است که طبق اصل۷۶ قانون اساسی نمایندگان مجلس شورای اسلامی حق تحقیق و تفحص در تمام امور کشور را دارند. طبق ماده۲۱۲ آییننامه داخلی هرگاه نمایندهای، تحقیق و تفحص در هریک از امور کشور را لازم بداند تقاضاى خود را بهصورت کتبی به هیأترئیسه تسلیم کرده و هیأترئیسه ظرف چهلوهشت ساعت آن را به کمیسیون تخصصى ذیربط جهت رسیدگى ارجاع میکند. کمیسیون موظف است حداکثر ظرف دوهفته از تاریخ وصول، اطلاعاتى را که در این زمینه کسب کرده در اختیار متقاضى یا متقاضیان قرار دهد. همچنین طبق آییننامه داخلی، در صورت تصویب انجام تحقیق و تفحص، موضوع به همان کمیسیون تخصصى ذىربط جهت رسیدگى ارجاع میشود.
کمیسیون موظف است در مدت بیستروز اعضای هیات تحقیق و تفحص را که حداقل یازده و حداکثر پانزدهنفر خواهند بود، از بین نمایندگان تعیین و به رئیس مجلس جهت صدور ابلاغ معرفى کند؛ اعضای هیأت از میان خود یک رئیس، دو نایبرئیس و یک دبیر انتخاب میکنند. هیات حداکثر در مدت یکماه پس از پایان مهلت تحقیق و تفحص، گزارش خود را به کمیسیون تسلیم میکند و کمیسیون موظف است ظرف یکماه گزارش هیأت را در جلسه مشترک اعضای کمیسیون و هیأت مطرح و گزارش نهایی را جهت قرائت در مجلس برای مدت نیمساعت تنظیم و پس از تصویب به هیأترئیسه ارسال کند . قبل از رأیگیری در رابطه با گزارش نهایی، وزیر یا مقاممسئول از عملکرد خود دفاع خواهد کرد.