به گزارش
اقتصاددریایی، دونالد ترامپ از زمان تصدی پست ریاست جمهوری آمریکا برای دومین دوره خود، تهدید کرده که برای به حداقل رساندن کسری تجاری این کشور، بر شرکای تجاری آمریکا تعرفه وضع خواهد کرد. به گفته مقامات آمریکایی، این تعرفهها از ۹ آوریل ۲۰۲۵ اجرایی میشود. تعرفههای جدید ترامپ بر شرکای تجاری ایالات متحده باعث محکومیت و انتقاد جدی همه کشورهای آسیب دیده در سراسر جهان شده است. بسیاری از کشورها متعهد شدهاند که تعرفههای جدید اعمال شده توسط دولت ایالات متحده را تلافی کنند. در واقع، این اقدام واکنش بیسابقهای را از سوی همه کشورهای جهان در پی خواهد داشت و خطر رکود و تورم را در آمریکا افزایش میدهد.
سیاستهای تعرفهای ترامپ و تاثیر جهانی آن
ایالات متحده در حال حاضر برای حفظ هژمونی جهانی خود به دلیل ظهور سریع روسیه، چین و قدرتهای متوسط رنج میبرد. از زمان اوج جنگ سرد، ایالات متحده قدرت سخت خود را بر کشورهای جهان سوم اعمال کرده است. از آمریکای شمالی گرفته تا آفریقا و آسیا، بسیاری از کشورهای جهان سوم قربانی خشونت اقتصادی و نظامی آمریکا هستند. برای بیش از دو دهه، ایالات متحده به عنوان پلیس جهانی عمل کرد و وجهه و اعتبار بین المللی خود را از بین برد. حمایت آمریکا از جنایات جنگی و عملیات نسل کشی اسرائیل در غزه، وجهه آن را به عنوان یک ابرقدرت بیشتر مخدوش کرده است. دولت آمریکا چندین قطعنامه سازمان ملل برای خواستار آتش بس در غزه را وتو کرد. علاوه بر این، حمایت ایالات متحده از جنگ اوکراین به روسیه، دستور کار و سیاست آن را در برانگیختن جنگ و درگیری برای تقویت اقتصاد جنگی این کشور آشکار کرده است. ایالات متحده مدتهاست که از هژمونی دلار برای تأثیرگذاری بر کشورهای فقیرتر استفاده و تحریمهایی را علیه کسانی اعمال میکند که این قوانین را رعایت نمیکنند. ایران و پاکستان از جمله نمونههای بارز کشورهایی هستند که از نظر اقتصادی آسیب دیدهاند. همچنین، این کشور از نهادهایی مانند صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی برای دیکته کردن به کشورهای فقیر استفاده میکند و باعث تحریک جهانی و نارضایتی علیه ایالات متحده میشود. این امر باعث ایجاد تصور منفی از ایالات متحده در بین شهروندان کشورهای جهان سوم شد. تعرفههای اخیر دولت ترامپ بر تقریباً همه شرکای تجاری ایالات متحده، وضعیت را تشدید کرده است. تعرفههای ترامپ نه تنها به اقتصادهای فقیر آسیب میرساند، بلکه باعث افزایش تورم در ایالات متحده میشود. چین یکی از بزرگترین شرکای تجاری ایالات متحده است و با این حال، دو کشور برای تسلط جهانی نیز در حال رقابت هستند. ایالات متحده در برابر چین با ۲۹۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ بیشترین کسری تجاری را داشت و پس از آن اتحادیه اروپا با ۲۳۵ میلیارد دلار قرار دارد.
ایالات متحده و متحدان استراتژیک
ایالات متحده تعرفههای قابل توجهی را بر شرکای خود نیز وضع کرده است. دولت ترامپ تعرفه ۳۴ درصدی بر کالاهای وارداتی چین به آمریکا و ۲۰ درصد تعرفه بر اتحادیه اروپا، متحد کلیدی ایالات متحده، وضع کرده است. بسیاری از کشورهای اروپایی و چین متعهد شدهاند که نسبت به این تعرفهها واکنش تلافی جویانهای انجام دهند که باعث ترس از جنگ تجاری جدید و تورم جهانی شده است. دولت آمریکا حتی متحدان استراتژیک خود را نیز مستثنی نکرده است. تایوان و هند، دو متحد مهم ایالات متحده در منطقه، نیز قربانی این تعرفههای تجاری جدید شدند. دولت آمریکا به ترتیب ۳۲ درصد و ۲۶ درصد تعرفه بر هند و تایوان اعمال کرد. تعرفههای ۲۴ درصدی بر ژاپن، یکی دیگر از متحدان مهم ایالات متحده اعمال خواهد شود. اوکراین نیز از این تعرفهها آسیب دیده است. ایالات متحده تعرفههای تجاری ۱۰ درصدی بر کالاهای اوکراینی وضع کرد که اقتصاد اوکراین را بیشتر فلج میکند. مقامات آمریکایی ادعا میکنند که این تعرفهها منجر به افزایش تولید و مصرف داخلی میشود که باعث افزایش نرخ اشتغال در ایالات متحده میشود. آنها همچنین استدلال میکنند که این حرکت مدتی طول میکشد تا تأثیر مثبتی بر اقتصاد ایالات متحده نشان دهد. معاون رئیس جمهور ایالات متحده، جی دی ونس، اظهار داشت: «ما میدانیم که بسیاری از آمریکاییها نگران هستند و نمیتوانیم یک شبه مسائل را اصلاح کنیم.» با این حال، تحلیلگران و کارشناسان در سراسر جهان بر این باورند که این اقدام واکنش بیسابقهای را از سوی همه کشورهای جهان در پی خواهد داشت و خطر رکود و تورم را در آمریکا افزایش میدهد. آنها معتقدند که این اقدام تأثیر مخربی بر تجارت جهانی خواهد داشت. آنها هشدار دادهاند که این اقدام ایالات متحده میتواند به کسبوکارها آسیب میرساند و زنجیرههای تامین جهانی را متلاشی کند. اورسولا فون در لاین، رئیس اتحادیه اروپا، گفته است: «پیامد آن برای میلیونها نفر در سراسر جهان وخیم خواهد بود». تصمیمات مبهم ترامپ در حال حاضر به تجارت ایالات متحده آسیب میرساند. مردم در سراسر جهان محصولات ایالات متحده از جمله مک دونالد، کوکاکولا، تسلا و نتفلیکس را تحریم میکنند. گزارشها حاکی از آن است که فروش تسلا در سه ماهه اول سال ۲۰۲۵ در اروپا به دلیل تصمیمات دولت ترامپ ۴۹ درصد کاهش یافته است. فروشگاههای تسلا نیز در بسیاری از کشورهای اروپایی مورد تخریب قرار گرفتهاند.
فرسایش هژمونی جهانی ایالات متحده
کاهش هژمونی ایالات متحده نشان دهنده تأثیر تعرفههای جدید اعمال شده توسط دولت ترامپ بر شرکای تجاری این کشور است. تصمیم ترامپ با واکنش شدید همه متحدان و رقبا مواجه شده است. حرکت تند او برای برافروختن یک جنگ تجاری جدید تنها به زوال هژمونی جهانی ایالات متحده سرعت میبخشد. چین و روسیه دو غول بزرگ اقتصادی جهان هستند و هر دو کشور در حال رقابت برای ایجاد نظم جهانی چند قطبی هستند. سیاستهای فراگیر آنها قبلاً از نفوذ ایالات متحده بر جهان کاسته است. علاوه بر این، گسترش بریکس به کشورهای جهان سوم جایگزینی برای نهادهای شبه لیبرال تحت حمایت ایالات متحده داده است. به باور کارشناسان شرقی، کشورهای در حال توسعه روسیه و چین را متحدان قابل اعتمادتری نسبت به ایالات متحده میدانند. آنها در حال حاضر برای معرفی یک ارز جهانی جدید و کاهش وابستگی جهانی به دلار آمریکا رقابت میکنند. این اقدام ترامپ، معرفی واحد پول بریکس و تغییر نظم جهانی تحت رهبری آمریکا را برای این دو ابرقدرت جدید آسان کرده است. بدون تردید دولت ترامپ با این سیاستها فقط آمریکا را به انزوای دیپلماتیک میکشاند.