پایگاه خبری اقتصاد دریایی

به گزارش اقتصادسرآمد، در حوزه دريايي كشور، نشانه‌هاي خوبي از موفقيت هست كه اوج اين نشانه در وجود پيشكسوتان و نيروهاي فوق‌العاده ماهر ايراني است و نيز، نشانه هايي از ضعف و رخوت وجود دارد كه اوج آن در انبوه قوانين دست‌و پا گير و تعدد و تكثر اركان دريايي كشور است كه آن با تدابير مجلس شوراي اسلامي و اين با ايجاد مديريت واحد حل و فصل مي شود.

فیروز اسماعیلی- به دليل تعدد سازمان‌ها و نهادهاي حوزه دريا، به طور طبيعي انبوهي از قوانين و مقررات وضع مي‌شود تا هم اركان متعدد دريايي را در بر بگيرد و هم روابط ميان آن‌ها را مشخص كند. گاهي سازمان‌ها و نهادها در مقابله با يكديگر، انبوهي قوانين داخلي از دستورالعمل‌ها تا مصوبات داخلي به حجم قوانين مي‌افزايند تا حوزه دريا يك بروكراسي سنگين و خسته داشته باشد.در اين رابطه، برخي قوانين به تابوي بزرگ تبديل مي‌شوند كه شكستن آن‌ها سخت و دشوار است. عوامل جانبي مانند تحريم‌ها، حمايت از توليد داخلي و موارد مشابه باعث مي‌شوند كه اين تابو، ترسناك شود و ورود به آن شهامت زيادي لازم داشته باشد.

شهامت كميسيون تلفيق مجلس
اين روزها شاهد يك مصوبه از سوي كمسيون تلفيق مجلس بوديم كه شهامت لازم داشت؛ زيرا به محض انتشار خبر آن، معلوم بود كه عده‌آي به آن خواهند تاخت. اين مصوبه مربوط است به «آزاد سازی واردات کشتی های تفریحی.»سوال مهم در اين رابطه اين است: آيا اين مصوبه كار درستي بود و كميسيون تلفيق با اين اقدام، خدمتي به كشور خواهد كرد، و يا غلط است و با اين تصميم، ضربه‌اي كاري به صنعت كشتي‌سازي ايران مي‌زند؟
ما در روزنامه دریایی اقتصادسرآمد به طور يقين به مورد اول باور داريم. مطمئن هستيم كه كميسيون تلفيق مجلس با دقت و شهامت، تصميم سازنده‌اي گرفته است و مصوبه آزادسازي واردات كشتي‌هاي تفريحي، كاري بسيار ارزنده و مفيد است. 

هجوم به مصوبه
در نگاه ملي و كلان و با رويكرد به رفاه و نشاط ملي و توسعه حوزه دريا، مصوبه ازادسازي واردات كشتي‌هاي تفريحي بسيار جالب، سازنده و اثربخش است؛ اما با نگاه بخشي و محدود، اين مصوبه منافع بعضي‌ها را به خطر مي‌اندازد. 
به طور كلي و كلان، روزگذشته به اين مصوبه هجمه وارد شد؛ اما اين هجمه، از منطق قوي و اسناد معتبر برخوردار نيست؛ بلكه احساسات جمعي خاص باعث شده كه كنار هم نشسته، شعار سربدهند، همد‌يگر را شير كنند و تهييج كنند كه عليه مجلس شوراي اسلامي موضع بگيرند؛ در نهايت منطق، مي‌تواند بار سياسي داشته باشد و نگاه به انتخابات مجلس آينده داشته باشد؛ وگرنه هيچ ارزش و اعتباري ندارد. 
در نگاه بخشي، آزادسازي واردات كشتي‌هاي تفريحي، مي تواند به معناي عدم حمايت از صنايع داخلي، فشار به كشتي‌سازان داخلي و كاهش انگيزه سرمايه‌گذاران در ساخت كشتي‌هاي تفريحي باشد؛ اين در حالي است كه ايران به طور اساسي، صنايع معتبري در ساخت كشتي‌هاي كروز و تفريحي كه بتواند تقاضاي بازار را جواب بدهد، ندارد. ما سازنده اين كشتي‌ها نيستيم و اگر هستيم، ظرفيت كمي لازم براي تامين بازار را نداريم. بنابر اين، بر اساس منطق عرضه و تقاضا، واردات كشتي‌هاي تفريحي نه تنها ضروري، بلكه كارساز است.

نياز به كشتي در ايران
نيازمندي ما به كشتي تا جايي است كه همين چندي پيش، هفت فروند كشتي به روسيه سفارش ساخت داديم. اگر صنعت كشتي سازي داريم، در حدي نيست كه نياز داخلي را تامبن كند. چبزي شبيه صنعت خودرو. اگر صنعت خودرو ايران كه به مراتب ار صنعت كشتي‌سازي حداقل از نظر كمي بسيار جلو است، نمي تواند تقاضاي موجود را جواب دهد، لازم است كه واردات صورت گيرد تا بخشي از تقاضا پاسخ داده شود؛ حال اگر همين منطق براي صنعت كشتي‌سازي باشد- آن هم كشتي‌هاي كروز و تفريحي- ديگر شين و وايلا براي چيست؟ جز اين است كه منافع بخشي به خطر افتاده است؟

كارسازي واردات كشتي تفريحي
به كارسازي اين مصوبه اشاره كرديم و اينجا چند جمله به شرح آن مي‌پردازيم:
الف: توسعه گردشگري دريايي
مي‌دانيم كه گردشگري دريايي در ايران نزديك به صفر است. قبلا هم در نشست تخصصي مربوط گفتيم كه مي‌توان گفت كه صنعت گردشگري دريايي ايران هنوز متولد نشده است. تعداد كشتي‌هاي تفريحي ايران به تعداد انگشتان يك دست نمي‌رسد. آمارهاي ارائه شده نشان مي‌دهد كه تقريبا تمام گردشگري‌ها مربوط به سواحل است و از گردشگري دريايي بنا به تفريفي از آن داريم، تقريبا وجود ندارد و اندك موارد موجود، بسيار گران است و بيش از ۹۹درصد مردم ايران قادر به هزينه‌هاي گزاف گردش دريايي نيستند. اين نشان مي‌دهد كه وضعيت ما در گردشگري دريايي افتضاح است و بايد فكري براي آن كرد.
يك فكر خوب همان است كه كمیسيون تلفيق مجلس كرده است:‌ آزادسازي واردات كشتي‌هاي تفريحي. با اين مصوبه مي توان اميدوار بود كه درصد گردشگري دريايي ايرانيان رشد كند. آيا اين منظر زشتي است؟
ب: توسعه فرهنگ دريايي
با افزايش گردش‌گري دريايي(گذران عمر در دريا و زندگي در دريا و فاصله گرفتن از ساحل و خشكي) فهم و درك ايرانيان از دريا دگرگون مي شود. گرايش به دريا افزايش مي يابد. علاقه به دريا و آشنايي وانس با دريا فزوني مي‌يابد و به اين ترتيب، خواسته كسي مانند رئيس سازمان بنادر و دريانوردي مبني بر درخواست از جوانان براي ورود به عرصه دريا محقق مي‌شود.
توسعه فرهنگ دريايي با گردشگري دريايي ممكن است. اصولا و اساسا گردش‌گري دريايي دروازه توسعه دريايي ايران است. كمبود نيروي انساني در حوزه دريا بسيار زياد است و برخي كارشناسان آن را بيش از ۱۶ هزار نفر تخمين زده اند. رئيس سازمان بنادر و دريانوردي كمبود متخصص را ۴۶۰۰ نفر و با افزودن ساير نيروهاي لازم از مرز ۱۶ هزار مي گذرد. اين حجم از كمبود با فرهنگ‌سازي و علاقه‌مند كردن جوانان ايراني به دريا پوشش داده مي‌شود نه با نق وناله‌هاي بخشي و اعتراض گروهي خاص بر اساس منافع فردي. اينجا جايي است كه منافع ملي بايد مد نظر قرار گيرد و كساني كه منافع ملي را نمي توانند ببينند، خدمت‌گزار ملت نمي‌توانند باشند. 

صنعت كشتي‌سازي ايران
توانايي صنعت كشتي‌سازي ايران را بالا مي‌دانيم و به صنعت‌گران اين حوزه درود مي‌فرستيم؛ اما ظرفيت توليد ده‌ها كشتي تفريحي به نحوي كه نيازمندي‌ ما را تامين كند و ما را صاحب صنعت گردشگري دريايي كند، وجود ندارد. اگر كيفيت هزار است، توانايي كمي ده بيشتر نخواهد بود. اين است كه صنعت كشتي‌سازي در بخش كشتي‌هاي تفريحي هيچ لطمه‌اي نخواهد ديد؛‌ بلكه با حضور رقبا انگيزه بيشتري خواهد يافت. 
بعضي ها خيال كرده اند كه كشتي تفريحي، چيزي شبيه پرايد است و يك‌هفته‌اي مي‌شود آن را ساخت! ما به اين دوستان پيشنهاد مي‌كنيم يك سفر دريايي با يك كشتي معمولي تفريحي بروند تا حداقل اين درك را داشته باشند كه كشتي تفريحي، خيلي به پرايد شباهت ندارد و ساخت آن خيلي زمان بر است و اين زمان براي صنعت كشتي‌سازي ايران براي تامين نيازهاي داخلي خيلي خيلي زياد خواهد بود. بنابراين، ضمن تحسين كمسيون تلفيق مجلس براي اين رويكرد تابوشكنانه و انقلابي، ورود كشتي‌هاي تفريحي را هم براي صنعت كشتي‌سازي ايران، و هم براي توسعه صنعت گردشگري دريايي ايران لازم و مفيد ارزيابي مي‌كنيم. 
كميسيون تلفيق مجلس، به درستي مصوب كرده است و نگاهش براي اين مصوبه، آينده‌نگرانه، واقع‌گرايانه و همه جانبه بوده است. نتايج اين مصوبه زماني مشخص خواهد شد كه كشتي‌ها وارد شوند، گردشگري دريايي ايران رونق بگيرد و انس و الفت جوانان و خانواده‌هاي ايراني با دريا بيش از پيش شود. آن‌گاه شاهد تامين نيروي انساني، افزايش جمعيت در سواحل، ورود سرمايه‌‌گذاري‌هاي بزرگ و جذب سرمايه‌هاي سرگردان خواهيم بود.
روزنامه دریایی اقتصادسرامد معتقد است: برخي هجمه‌ها علیه این مصوبه کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی از منطق و اصول لازم برخوردار نيستند، سطحي و بخشي است و به واقع هجمه بي مايه است.