بوق خبر - دانشمندان درمانی باورنکردنی برای مشکل پوستی اگزما درست کرده اند – یک کرم مملوء از باکتریهای پوست انسان.
تحقیقات نشان داده گونهی مفیدی از باکتریهای پوست میتوانند شایعترین نوع اگزما به نام درماتیت آتوپیک را به شکل مؤثری درمان کنند.
نظریهی مطرح شده این است که این باکتریهای مفید وقتی به پوست مالیده شوند باکتریهای مضر و سم تولیدی آنها را از بین میبرند که عامل این التهاب دردناک هستند.
علتش آن است که باکتریهای مفید و مضر با یکدیگر وارد رقابت میشوند. دانشمندان امیدوارند با غرق کردن قسمت مورد نظر در باکتریهای مفید، آنها پیروز این رقابت شوند.
این روش ابتکاری که به آن باکتری درمانی گفته میشود تاکنون نیز در حوزههای دیگر پزشکی مورد استفاده قرار گرفته است.
مثلاً عفونتهای مکرر روده مانند باکتری کلستریدیوم دیفیسل که یکی از دلایل مسمومیت غذایی است، را میتوان با مصرف قرصی حاوی باکتریهای مفیدی که از مدفوع اهداکنندگان برخوردار از سلامت به دست آمده اند، درمان کرد.
حالا به تازگی پژوهشی منتشر شده که میگوید شاید بتوان از روش باکتری درمانی برای درمان اگزما هم استفاده کرد.
از هر ۵ کودک یکی به درماتیت آتوپیک مبتلا است و از هر ۱۲ مورد یکی تا دوران بزرگسالی ادامه مییابد. این مشکل اغلب ارثی است و هیچ درمان قطعی ندارد.
التهاب ناشی از این مشکل باعث به وجود آمدن یک ضایعه پوستی خارش دار مزمن بر روی دست ها، پاها و گونهها میشود. گرما، شوینده ها، حیوانات خانگی، مواد غذایی و اضطراب میتواند باعث به وجود آمدن این ضایعات پوستی شود.
باکتری استافیلوکوک اورئوس که بر روی پوست افراد مبتلا به اگزما معمولاً با فراوانی بیشتری زندگی میکند را اغلب علت تحریک شدگی پوست میدانند.
گرچه پوست انسان به طور طبیعی محل رشد و نمو باکتریها است، اما اغلب آنها هیچ ضرری ندارند، چون دستگاه ایمنی بدن آنها را تحت کنترل دارد. در افراد مبتلا به درماتیت آتوپیک، دستگاه ایمنی فعالیت بیش از اندازه دارد که این امر ممکن است باعث آسیب زننده شدن باکتریها شود.
به گفتهی متخصصان، باکتری استافیلوکوک اورئوس ارگانیسمی کلیدی است که عامل عفونتهایی است که در اگزما رخ میدهد. سمومی که از باکتریها تولید میشود پوست را به سمت ملتهب شدن سوق میدهد. درمانهای رایج عبارتند از مرطوب کنندهها برای ترمیم سد دفاعی پوست و محافظت از آن، استروئیدها برای کاهش قرمزی پوست با جلوگیری از وقوع فرآیند التهاب در بدن و آنتی بیوتیکها برای از بین بردن باکتری ها.
با این حال، استفادهی دراز مدت از برخی از این درمانها با عوارض جانبیای همراه است. مثلاً استروئیدها میتوانند پوست را نازک کنند و باعث نقص عملکرد در کلیهها و افزایش فشار خون شوند.
به همین دلیل دانشمندان به دنبال روشهای بی ضررتر دیگری بوده اند.
محققان دانشگاه سن دیه گو ابتدا ۸ هزار گونه باکتری به دست آمده از پوست افراد فاقد اگزما را مورد بررسی قرار دادند تا متوجه شوند کدام آنها توانایی از میان بردن باکتری مضر استافیلوکوک اورئوس را دارا است.
آنها در نهایت یک گونه باکتری به نام استافیلوکوک هومینیس A۹ را برای درمان درماتیت آتوپیک انتخاب کردند.
به گفتهی محققان، این باکتری چند روش مختلف برای از میان بردن باکتری مضر دارد. نوعی آنتی بیوتیک از خود تولید میکند که باکتری مضر را از میان میبرد، ژنی تولید میکند که مانع از اثرگذاری سموم تولیدی باکتری مضر میشود و با تقویت دستگاه ایمنی به بدن در مقابله با باکتری مضر کمک میکند.
محققان گونهی منتخب را به یک لوسیون بدون رایحه اضافه کردند و آن را در آزمایشی با شرکت ۵۴ فرد مبتلا به اگزما به کار گرفتند.
دو سوم شرکت کنندگان به مدت یک هفته ۲ بار در روز لوسیون را به دستهای خود میزدند و به بقیهی آنها یک کرم ساختگی داده شده بود.
نتیجهی آزمایش نشان داد آنهایی که از لوسیون حاوی باکتری استفاده کرده بودند از میزان باکتری استافیلوکوک اورئوس بر روی پوست آنها کاسته شده بود و به گفتهی خودشان، التهابات پوستی شان کمتر شده بود.
قرار است آزمایشات بزرگ تری صورت گیرد تا معلوم شود این لوسیون در دراز مدت نیز اثرگذار است یا خیر.
به گفتهی دانشمندان در این پژوهش گرچه از موهبتی طبیعی یعنی باکتریها برای درمان این مشکل استفاده شده، اما سالها طول میکشد تا چنین درمانی در سطح گسترده عرضه شود.