به گزارش اقتصاددریایی به نقل از اقتصادسرآمد، بهمن ماه سال ۱۴۰۰ توافقنامهای بین ایران و قطر رد و بدل شد توافقی که زیر نظر وزیر وقت راه و شهرسازی مرحوم رستم قاسمی و وزیر حمل و نقل قطر نهایی شد تا مقدمات اجرای این پروژه بزرگ به عنوان تحول عظیم برای قطر و جمهوری اسلامی ایران مهیا شود.
در سفر شهید رئیسی، رئیس جمهور فقید به قطر، موضوع مورد علاقه قطریها موردبحث قرار گرفت. حفر تونل حدود ۲۰۰ کیلومتری از زیر خلیج فارس. ابرپروژهای که میتواند قطر را به ایران و سپس اوراسیا و اروپا برساند و دست قطر را از زیر ساتور عربستان خارج کند. اکنون قطر برای ارتباط با سایر نقاط دنیا مجبور است روی خاک و مسیر خشکی عربستان حساب باز کند. با حفر تونل میتواند این وابستگی را قطع کند و از مسیر تونل به ایران و سپس به سایر نقاط جهان دسترسی مستقلی داشته باشد.
فروردین ۱۴۰۱ بود که خبرآمد کمیته مشترکی بین ایران و قطر تشکیل شده تا ساخت تونل زیردریایی بین ۲ کشور امکان سنجی شود و پس از آن در خصوص نهایی شدن این طرح تصمیم گیری خواهد شد، و سپس در مقام عمل ما در روزنامه دریایی اقتصادسرآمد شاهد اتفاقات میمون نبودیم. حالا اما در آبان ماه ۱۴۰۳ خبر رسید که سفیرقطر در ایران با عارف،معاون اول رئیس جمهور دیدار کرده و موضوعات مطرح شده اسفند ۱۴۰۰ را مجددا پیش کشیدهاند.
قصه «تونل دریایی قطر-ایران»
با توافق صورت گرفته، قراراست قطر تونلی حفر کند تا از بندر دیر در استان بوشهر سر بیرون آورد و مانند تونلهای معروف سیکان ژاپن با ۵۴کیلومترو تونل مانش با ۵۲ کیلومتر یک مسیر زیردریایی را طی کند. سرمایهگذار و مجری این طرح قطریها هستند؛ زیرا به این ابرپروژه نیاز دارند. این عملیات منافع بسیار خوبی را نصیب ایران میکند و در مقابل، علاوه بر بازکردن راه قطر به سمت اوراسیا، قطع وابستگی قطر به مسیر خشکی عربستان، عطش قطریها را برای کارهای بزرگ و مطرح شدن در دنیا را سیراب میکند. طول ۲۵۰ کیلومتری این تونل، مانند برگزاری جام جهانی نام این کشور را به عنوان ساخت طولانی ترین تونل زیر دریا به کتاب رکوردهای گینس ببرد و سر زبان ها بیندازد. پیش از این، مهندسان چینی از ساخت طولانی ترین تونل زیر دریایی جهان به طول ۷۷ مایل / ۱۲۴ کیلومتر در این کشور خبر دادند. این تونل شهر دالیان را به یانتایی در ساحل شرقی چین متصل کرده و مسافران را از یک سفر جاده ای ۱۴۰۰ کیلومتری نجات میدهد.
این بار قطر با ساخت تونل ۲۵۰ کیلومتری که قطر را به بندر دیر بوشهر وصل میکند، رو دست چینیها بلند خواهند شد.
شهامت اجرای ابرپروژه
آن چه در این خبر برای ما از خود خبر مهم تر است، «شهامت تصمیم سازی و تصمیم گیری قطری هاست.» بعد از ساختن فرودگاه ها و ساختمان های بسیار بزرگ، خرید باشگاه های ورزشی اروپایی و... تصمیم به برگزاری جام جهانی فوتبال، حسابی قطری ها را معروف کرد. شاید تا قبل از برگزاری جام جهانی، کمتر کسی نام قطر را به عنوان یک کشور مهم شنیده یا به آن کشور سفر کرده بود. قبل، حین و بعد از برگزاری موفق جام جهانی فوتبال، قطر بسیار معروف شد. تصمیم برگزاری جام جهانی فوتبال واقعا ریسک بزرگی بود. شاید تا ماه قبل از برگزاری هنوز بودند مسئولان و کارشناسان بین المللی که با دیده تردید به قطر می نگریستند و البته حین و بعد برگزاری، حیرت زده شدند.
اصولا تصمیم گیری برای برگزاری یک ابرپروژه به نام جام جهانی فوتبال، آن هم در کشوری که اصلا صاحب فوتبال نیست و تیم ملی اش، تیمی از ملیت های متعدد تشکیل شده است و جالب این که به عنوان میزبان در همان قدم اول حذف می شود، تصمیم بسیار بزرگ و شگفت انگیزی است که البته قطری ها گرفتند و انجامش دادند. ابر پروژه دیگری در راه است و تونل ۲۵۰ کیلومتری از زیر خلیج فارس، تصمیم بزرگ دیگری از قطری هاست که در شرف اجرایی شدن است. آیا همه این ها به ما نمی آموزد که برای احذ تصمیم های بزرگ شهامت به خرج بدهیم؟
آبراهه شمال – جنوب در اغما
چند دهه از ایده آبراهه شمال جنوب می گذرد و هنوز به هیچ تصمیمی نرسیده ایم. نه می توانیم بگوییم بله و نه می توانیم بگوییم نه!
آبراهه شمال جنوب، ایده ای است که بر اساس آن، تونلی به عمق ۵ تا ۷ متر از خلیج فارس تا مازندران حفر و کشیده می شود تا قابلیت کشتی رانی در آن، جنوب را به شمال وصل کند. کاری است بزرگ و ایده ای است جالب. اما این ایده سالیان درازی است که منتظر و معطل مانده تا تکلیفش روشن شود. تکلیفش روشن شود که به طرح تبدیل شود یا به طور کلی به فراموشی سپرده شود؟
در دوره ریاست جمهوری مرحوم هاشمی رفسنجانی، این ایده گام کوچکی رو به جلو گذاشت و با تامین اعتبار مناسب، مطالعات مقدماتی صورت گرفت و بر اساس آن، «ساخت آبراهه شمال-جنوب امکان پذیر است.» بر اساس مطالعات مقدماتی که باید در گام بعدی با مطالعات تکمیلی آزموده شود، می توان در طول ایران زمین، رودی داشت که قابلیت های متعددی از جمله پرورش آبزیان، کشاورزی در مناطق بایر، ترانزیت کالا با کشتی و... داشت و نقطه ژئواکونومیک و ژئو پلیتیک ایران را تقویت کرد و منافع اقتصادی سرشاری عاید ایران کرد. اما چه کسی تصمیم بگیرد؟ تصمیم بگیرد که بشود یا نشود! چه کسی شهامت دارد زیر بار این تصمیم بزرگ برود؟ ابرپروژه ای که حداقل ۱۰ تا ۱۵ سال طول میکشد. دولت ها به دنبال طرحهایی هستند که حداکثر ۴ساله جواب بدهد و مدت زمان ازایده پردازی تا افتتاح ۴ و یا کمتر از۴سال باشد که به عمر دولت حاضر برسد و افتتاح و اختتامیه باقیچی همان دولت باشد. بدیهی است طی چنین مدت کوتاهی نمی توان ابرپروژه ساخت .به هر روی، شهامت قطری ها ستودنی و درس آموز است. ایده های بزرگ و طرح های بزرگ و اجراهای بزرگ کسانی می خواهد که بزرگ تر از آن ایده ها و طرح ها فکر کنند و شهامت تصمیم گیری داشته باشند.