پایگاه خبری اقتصاد دریایی

اقتصاد دریا -  درباره این طرح، از تیرماه ۹۹ اقدامات صورت‌گرفته برای ایجاد سایت گردشگری در آشوراده متوقف شده است، اما از اسفند سال ۱۴۰۰ و پس از سفر رئیس‌جمهور به استان گلستان و دستور سید ابراهیم رئیسی برای حل موانع پیش روی اجرای طرح گردشگری آشوراده، برخی مسئولان دولتی به صرافت راه‌اندازی مجدد این طرح افتادند و اخیرا برخی مدیران استان گلستان موافقت ضمنی مسئولان سازمان حفاظت محیط‌زیست برای ایجاد سایت گردشگری در جزیره آشوراده را کسب کرده‌اند.

لزوم رفع سریع موانع طرح طبیعت‌گردی گسترده در جزیره آشوراده
در همین راستا نیز حدود دو هفته قبل، جلسه بررسی وضعیت، مشکلات و نحوه اجرای طرح طبیعت‌گردی جزیره آشوراده در پناهگاه حیات وحش میانکاله با حضور رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست، برخی معاونان این سازمان، استانداران استان‌های گلستان و مازندران، مدیران کل حفاظت محیط‌زیست این دو استان و بعضی نمایندگان مجلس استان‌های گلستان و مازندران برگزار شد و علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در این جلسه ضمن تاکید بر لزوم رفع سریع موانع، تکمیل مجوز و تعیین تکلیف مجری ذی‌صلاح طرح طبیعت‌گردی گسترده در جزیره آشوراده، این‌طور گفت که موضوع مدیریت یکپارچه جزیره آشوراده و تالاب میانکاله باید در قالب طرح جامع مورد توجه قرار گیرد و مدیران کل محیط‌زیست استان‌های گلستان و مازندران باید در این خصوص براساس دستورالعمل‌های سازمان و با رعایت شاخص‌های زیست‌محیطی عمل کنند.

مُهر تایید سلاجقه بر موافقت سازمان محیط‌زیست با اجرای طرح گردشگری جزیره آشوراده
این صحبت سلاجقه در واقع مهر تاییدی است بر موافقت سازمان حفاظت محیط‌زیست دولت سیزدهم با اجرای طرح گردشگری در جزیره آشوراده، آن هم در منطقه‌ای که بخش مهمی از پناهگاه حیات وحش و شبه جزیره میانکاله محسوب می‌شود که در فهرست جهانی یونسکو تحت عنوان ذخیره‌گاه زیست‌کره به ثبت رسیده و تالاب مربوط به آن یعنی تالاب میانکاله نیز در فهرست تالاب‌های بین‌المللی کنوانسیون رامسر ثبت شده است. این مساله نشان می‌دهد که اجرای هرگونه طرح طبیعت‌گردی در منطقه میانکاله اگر با رعایت دقیق ضوابط زیست‌محیطی و تلاش برای حفظ پایداری اکوسیستم همراه نباشد، می‌تواند یکی از مهمترین مناطق تحت حفاظت سازمان محیط‌زیست را که از نظر جغرافیایی به صورت مشترک در دو استان گلستان و مازندران قرار گرفته است، با آسیب‌های بسیاری مواجه کند. 

پیگیری راه‌اندازی مجدد طرح گردشگری آشوراده پس از سفر رئیس‌جمهور به استان گلستان 
معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست به سفر رئیس‌جمهور به استان گلستان در اسفند ۱۴۰۰ اشاره کرد و گفت: زمانی که رئیس‌جمهور محترم به استان گلستان سفر کرد، جمعی از مسئولان و البته بخشی از شهروندان این استان به شدت موضوع اجرای طرح طبیعت‌گردی در جزیره آشوراده را مطالبه کردند و تاکید داشتند که اجرای این طرح می‌تواند به رونق اقتصادی استان گلستان کمک کند و ایجاد یک جاذبه گردشگری تکمیلی را در این استان به همراه داشته باشد. در آن زمان نیز سازمان حفاظت محیط‌زیست تاکید کرد با وجود این که از قبل مجوز محیط‌زیستی طرح گردشگری آشوراده صادر شده است، اما با توجه به این که هم شورای عالی شهرسازی و معماری ایراداتی را به این طرح وارد کرده و هم پیمانکار طرح به برخی ضوابط زیست‌محیطی تعیین‌شده پایبند نبوده است، بنابراین باید اصلاحاتی در طرح طبیعت‌گردی آشوراده انجام شود. 
اکبری ادامه داد: در سال‌های اخیر علاوه بر دستگاه‌های دولتی، نهادهای نظارتی مختلفی نظیر سازمان بازرسی کل کشور و کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی به همراه تعدادی از سمن‌ها و فعالان محیط‌زیست منطقه میانکاله ایراداتی را درباره طرح گردشگری آشوراده مطرح کرده و اقداماتی را برای جلوگیری از اجرای این طرح انجام داده‌اند که غالبا به نتیجه مشخصی نرسیده است. البته در گزارشات سازمان بازرسی کل کشور، برخی پیشنهادات اصلاحی برای اجرای طرح طبیعت‌گردی در جزیره آشوراده ارائه شده است.
این مقام مسئول در سازمان حفاظت محیط‌زیست اظهار داشت: از سال ۱۴۰۰ که رئیس‌جمهور محترم به صورت ویژه برای رفع موانع اجرای طرح طبیعت‌گردی آشوراده دستور داد، استانداری گلستان و سایر دستگاه‌های ذی‌ربط این استان، پیگیری‌های جدی خود را برای راه‌اندازی مجدد این طرح در دستور کار قرار دادند و جلسات مشترکی نیز در این زمینه بین مدیران سازمان حفاظت محیط‌زیست با مسئولان استان‌های گلستان و مازندران برگزار شد و شورای راهبری میانکاله که نمایندگانی از سازمان حفاظت محیط‌زیست و استانداری‌های گلستان و مازندران در آن حضور دارند، در سال گذشته چند مرتبه تشکیل جلسه داد. 
وی در ادامه توضیح داد: در این جلسات مقرر شد که براساس مصوبه شورای راهبری میانکاله در سال ۱۴۰۱، از نظرات کارشناسان و افراد صاحب‌نظر در این زمینه استفاده شود تا بتوانیم به صورت مشترک موضوع طبیعت‌گردی در آشوراده را مورد بازنگری قرار دهیم. پس از تشکیل جلسات کارشناسی نیز در نهایت نظر جمعی صاحب‌نظران و متخصصان این حوزه به اتخاذ تصمیماتی منجر شد که قرار است در قالب طرح جامع مدیریت یکپارچه جزیره آشوراده و تالاب میانکاله اجرایی شود.

جایگزین شدن شیوه «تفرج گسترده» به جای «تفرج متمرکز» در طرح طبیعت‌گردی آشوراده 
اکبری درباره مهمترین تصمیمات اخذشده در بازنگری طرح طبیعت‌گردی در جزیره آشوراده توضیح داد: در حال حاضر مقرر شده است که موضوع ایجاد سایت گردشگری در ۲۲ هکتار از اراضی این جزیره برای تفرج متمرکز که در مجوز قبلی مطرح شده بود، به طور کامل از برنامه مدیریت یکپارچه آشوراده حذف شود تا شاهد هیچ‌گونه ساخت‌وساز سنگینی در اراضی ملی این منطقه نباشیم. بر این اساس، قرار شده است که به جای شیوه تفرج متمرکز، به طور کامل موضوع تفرج گسترده در منطقه آشوراده مورد توجه قرار گیرد و افراد بتوانند صرفا کاربری‌های سبکی که با محیط‌زیست سازگار است و هیچ‌گونه ادعای مالکیتی را برای آن ها به همراه نمی‌آورد، از جمله ایجاد بستر انجام ورزش‌های ساحلی و حداکثر نصب آلاچیق را در جزیره آشوراده انجام دهند.معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست ادامه داد: باید توجه داشت که در منطقه آشوراده، هم برخی روستاییان منطقه و هم نهادهایی مثل آموزش و پرورش و سازمان شیلات مستثنیاتی دارند که از نظر قانونی مالک آن ها محسوب می‌شود و اراضی مربوطه در اختیار این اشخاص حقیقی و حقوقی قرار دارد.

در شرایطی که در یک دهه گذشته بحث‌ها و جنجال‌های فراوانی درباره ایجاد سایت گردشگری در جزیره آشوراده در شبه جزیره میانکاله وجود داشته است و این طرح در دولت‌های مختلف با مخالفت برخی مسئولان سازمان حفاظت محیط‌زیست مواجه شده و براساس آخرین حکم قانونی صادرشده درباره این طرح، از تیرماه ۹۹ اقدامات صورت‌گرفته برای ایجاد سایت گردشگری در آشوراده متوقف شده است، اما از اسفند سال ۱۴۰۰ و پس از سفر رئیس‌جمهور به استان گلستان و دستور سید ابراهیم رئیسی برای حل موانع پیش روی اجرای طرح گردشگری آشوراده، برخی مسئولان دولتی به صرافت راه‌اندازی مجدد این طرح افتادند و اخیرا برخی مدیران استان گلستان موافقت ضمنی مسئولان سازمان حفاظت محیط‌زیست برای ایجاد سایت گردشگری در جزیره آشوراده را کسب کرده‌اند.

بر این اساس، رایزنی‌هایی را با استانداری گلستان انجام داده‌ایم و مسئولان محترم استان نیز پذیرفته‌اند برای این که ضوابط زیست‌محیطی رعایت شود و ایراداتی که پیش از این نسبت به طرح طبیعت‌گردی آشوراده وارد شده بود، از بین برود، حتما زون تفرج متمرکز از این طرح حذف شود و هیچ‌گونه بارگذاری سنگینی در این منطقه انجام نشود و سازه‌های سنگین در خارج از جزیره آشوراده یعنی در بندر ترکمن مستقر شوند و صرفا کاربری‌های سبک متناسب با تفرج گسترده در خود آشوراده ایجاد شود.
وی در ادامه تاکید کرد: با توجه به وجود مستثنیات مورد اشاره، قرار شد که اگر اهالی منطقه درخواستی را برای ایجاد اکولاژ مطرح کنند، صرفا در اراضی مربوط به این مستثنیات، سازمان محیط‌زیست مساعدت لازم را برای احداث سازه‌های اکولاژ یا همان اقامتگاه‌های بوم‌گردی با اولویت جوامع محلی منطقه انجام دهد. البته تاکید شده است که این اکولاژها باید دارای ساختار کاملا نزدیک به طبیعت و متناسب با اکوسیستم منطقه باشند و مجوز احداث این سازه‌ها صرفا در اراضی مربوط به مستثنیات منطقه صادر خواهد شد.

پیشنهاد جایگزینی صندوق ملی محیط‌زیست با سازمان شهرداری‌ها به عنوان سرمایه‌گذار طرح

اکبری همچنین با اشاره به پیشنهادات مطرح‌شده برای تغییر سرمایه‌گذار طرح طبیعت‌گردی آشوراده گفت: نظر برخی مسئولان حاضر در جلسه بررسی جزئیات اجرای طرح طبیعت‌گردی جزیره آشوراده این بود که به جای سازمان همیاری شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، صندوق ملی محیط‌زیست به عنوان سرمایه‌گذار در این طرح ورود پیدا کند. البته با توجه به این که از گذشته قراردادی برای اجرای این طرح با سازمان همیاری شهرداری‌ها منعقد شده است، مدیران این سازمان و مسئولان استانداری گلستان باید پیشنهاد کنار رفتن سازمان همیاری شهرداری‌ها از این طرح را بپذیرند تا صندوق ملی محیط‌زیست بتواند با رعایت ضوابط قانونی و با اخذ مجوزهای لازم، به عنوان سرمایه‌گذار به طرح طبیعت‌گردی آشوراده ورود پیدا کند.