بوق خبر - کومدویی یا کومدون (PL)، اصطلاح پزشکی است که در مورد انواع خاصی از جوشهای صورت، که در نتیجه یک منفذ مسدود شده ایجاد شده است، به کار برده میشود؛ منافذ میتواند تا حدودی یا به طور کامل مسدود شده باشد. در این صورت باعث شکل گیری نقاط سیاه یا برجستگیهای سر سفید میشوند. در این مطلب علت جوشهای ریز صورت کودکان و بزرگسالان را به همراه درمانهای آن، بررسی خواهیم کرد؛ همراه ما باشید.
جوشهای ریز پوست عمدتا از نوع کومدون (آکنه کومدونال- Comedones) هستند؛ برجستگیها در آکنه کومدونال مثل یک جوش قرمز معمولی نیست؛ رنگ آنها سفید یا همرنگ پوست است. لازم به ذکر است که برآمدگیها و جوشهای سر سیاه در واقع نوعی لکه غیر ملتهب به نام کومدون هستند که سبب انسداد منافذ پوست شدهاند.
آکنه کومدونال از خفیف تا شدید دسته بندی میشود و بسیاری از لکهها نواحی بزرگی از پوست را درگیر میکنند و بیشتر در پشت، گردن، شانه و قفسه سینه دیده میشوند.
علت اصلی کومدون انسداد منافذ پوست است. پوست ما از میلیونها منفذ، که از طریق آنها مو رشد میکند، تشکیل شده است. از طرفی در زیر پوست، درست زیر منفذها، میتوان غدههایی به نام غدد سباسه یا غدد روغنی را یافت. غده سباسه شرایطی را فراهم میکند که از طریق آن مو و پوست تغذیه شده و از خشک شدن آنها جلوگیری میکند. این کار را با ترشح مادهای روغنی به نام سبوم، که به طور معمول از این غدد ترشح میشود، انجام میدهد.
با این حال، هنگامی که سبوم بیش از حد تولید شود، مانند زمانی که تحت فشار و استرس هستید یا تعادل هورمونی در بدنمان به هم میخورد، این ماده در زیر پوست جمع میشود. این وضعیت میتواند زمانی که منافذ به طور کامل و یا بخشی از آن، توسط سلولهای مرده پوست یا مواد دیگر مانند گرد و غبار مسدود شده است، تشدید شود. تحت این شرایط سبوم توانایی خود را برای داشتن جریان طبیعی عبور از منافذ باز از دست میدهد. نتیجه این فرآیند این است که یک برجستگی کوچکی از روغن بر روی پوست ایجاد میشود که به آن کومدویی یا کومدون میگویند.
رشد کومدون ممکن است تحت شرایط زیر بیشتر شود:
فعالیت بیش از حد هورمون جنسی مردانه تستوسترون (DHT) در سلولهای پوست
کاهش مادهای به نام linoleate (نمک اسید چرب ضروری، اسید لینولئیک) در سبوم که باعث کاهش ابعاد و مانع عملکرد سبوم میشود.
سایتوکاینهای پیش التهابی (سلول پروتئین سیگنالینگ)، مانند اینترلوکین ۱ (IL-۱) و (IL-۸)، تولید شده توسط سلولهای پوشش فولیکول در پاسخ به فعال شدن سیستم ایمنی درونی
آلوده شدن اسیدهای چرب آزاد شده از سبوم توسط باکتریها
مرطوب کردن بیش از حد پوست با مواد مرطوب کننده یا قرار گرفتن در آب و هوای بیش از حد مرطوب
تماس با مواد شیمیایی خاص از جمله pomades چرب، ایزوپروپیل میریستات
پروپیلن گلیکول و برخی از رنگهای استفاده شده در لوازم آرایشی
پارگی یا آسیب دیدگی فولیکولهای با رفتارهایی مانند فشار دادن جوش، استفاده از مواد پاک کننده و ساینده، لایه برداری شیمیایی و یا لیزر درمانی
سیگار کشیدن. آکنه در افراد سیگاری نسبت به افراد غیر سیگاری شایعتر است.
برخی از مواد غذایی خاص که ممکن است به شیوع آکنه کومدون کمک کنند. مانند شیر یا مواد غذایی با شاخص گلیسمیک بالا (قند و چربی زیاد)
کومدون باز همان جوشی است که عامه مردم به آن جوش سر سیاه میگویند. این نوع کومدون زمانی ظاهر میشود که چربی در فولیکول مو تجمع یابد و قسمتی که در سطح پوست است در معرض هوا اکسید شده و تیره رنگ شود. کومدونهای باز معمولا در نواحی بینی، چانه، روی شانهها و پشت دیده میشوند..
این نوع کومدون زمانی ظاهر میشود که چربی وارد منفذ شده و سطح فولیکول کاملا بسته شود. در نتیجه سطح کومدون سیاه نمیشود و در عوض برجستگی سفید یا گوشتی به وجود میآید که قرمز و ملتهب نیست. این کومدونهای سر سفید معمولا در پیشانی، چانه و گونهها ظاهر میشوند.
مانند سایر انواع آکنه، کومدونها هم به دلیل عدم رعایت بهداشت ایجاد نمیشوند و شست و شوی پوست یا شستن بیشتر صورت به رفع آنها کمکی نخواهد کرد.
گرچه استفاده از محصولات مراقبت کننده از پوست مهم است، اما استفاده از این محصولات نیز در رفع کومدون تاثیری نخواهد داشت. برای درمان آکنه کومدونال داروهای آزاد و با نسخه زیادی در بازار موجود است؛ از جمله برخی از درمانهای متداول برای آکنه کومدونال میتوان به اسید سالیسیلیک، بنزوئیل پراکسید، دیفرفرین (آداپلن)، رتینوئیدهای موضعی و آزلائیک اسید اشاره کرد.
اگر مبتلا به آکنه خفیف هستید، میتوانید آن را با داروهای بدون نسخه درمان کنید. برای آکنههای شدیدتر و عود شونده بهتر است با پزشک در مورد گزینههای درمانی مشورت کنید.
همچنین میتوانید داروهای موضعی کومدون لیتیک را انتخاب نمایید؛ این کرم را باید یک یا دو بار در روز مانند یک لایه نازک بر روی پوست بمالید. ممکن است درمان با استفاده از این کرم چند هفته تا چند ماه طول بکشد.
اگر شما آکنه کومدون دارید لوازم آرایشی فاقد چربی را انتخاب کنید.
پوست صورتتان را دو بار در روز با آب ولرم و صابون ملایم بشویید.
بهتر است که سیگار کشیدن را متوقف کنید.
یک رژیم غذایی فاقد شکر، چربی و فراوردههای لبنی زیاد را اتخاذ کنید.
آکنه نوزادی یک بیماری پوستی شایع و معمولاً موقتی است که روی صورت یا بدن نوزاد ایجاد میشود و نتیجه آن برجستگی کوچک قرمز یا سفید، یا همان جوش است. حدود ۲۰ درصد از نوزادان به آن مبتلا میشوند و تقریباً در همه موارد، این نوع جوش بدون درمان برطرف میشود.
جوشهای ریز صورت نوزادان در شکلهای مختلفی ظاهر میشوند؛ بعضیها دارای رنگ سفید و بعضی دیگر قرمز روشن یا صورتی، همچنین بعضی جوشها چرکین و بعضی غیر عفونی هستند. علت ایجاد آکنه نوزادان دقیقا مشخص نیست. اما به نظر میآید هورمونهای مادر و کودک روی ایجاد آنها موثر است.
نکته: وقتی صورت نوزاد بویی خاص دارد، یا زمانی که کورکهای زرد وچرکی روی پوست نوزاد مشاهده میشود و نوزاد هم تب دار و بی حال است، باید به پزشک مراجعه کنید.
چند راهکار برای مراقبت از پوست نوزاد هنگام وجود آکنه:
صورت کودک خود را تمیز نگه دارید. روزانه صورت کودک را با آب گرم و صابون مخصوص کودک بشویید.
صورت کودک خود را به آرامی خشک کنید.
آکنهها را دست نزنید و نترکانید. چون ممکن است تحریک شده و ایجاد عفونت کنند.
از مالیدن لوسیون یا روغن بر روی صورت کودک خودداری کنید.
در برخی نوزادان مالیدن چند قطره شیر مادر روی جوشهای کودک میتواند باعث بهتر شدن انها بشود.
از آنجا که آکنه نوزاد طی چند ماه از بین میرود، معمولاً به هیچ درمانی نیاز ندارد. اگر آکنه کودک طولانیتر شود، پزشک ممکن است کرم یا درمان دیگری را توصیه کند.
هشدار: بدون تجویز پزشک متخصص کودک هیچ دارویی را برای آکنه، استفاده نکنید.
به زبان ساده انواع جوشها از تجمع چربی یا آلودگیهایی که وارد منافذ پوست میشوند، به وجود میآیند. واضح است که اگر تراکم غدد چربی در نقطهای از بدن بیشتر باشد، احتمال بروز جوش زیرپوستی هم در آن نقطه افزایش مییابد.