فرصت‌سازی نوروز برای صادرات «ماهی گُلی» ایرانی
ماهی قرمزهای پرورش یافته در مزارع پرورش ماهی، امسال هم به مانند سال‌های گذشته آماده عرضه به بازار هستند. هرساله از روزهای ابتدایی بهمن‌ماه ماهی‌های قرمز از مزارع پرورش ماهی برداشت‌شده و به مرور در بازارهای آخر سال عرضه می‌شوند. آنطور که مسئولان اعلام کرده‌اند، قیمت هر قطعه ماهی‌قرمز در نوروز امسال و در فروش عمده برحسب کیفیت از ۲هزار تا ۲۰هزار تومان قیمت دارد؛ هرچند قیمت خرده‌فروشی ۵ تا ۱۰برابر بیشتر از قیمت عمده‌فروشی است.
به گزارش اقتصاددریایی، زمان اوج بازار ماهی‌های قرمز در روزهای منتهی به عید نوروز است. هرچند بسیاری از کارشناسان ماهی‌های قرمز را از گونه‌های غیربومی ایران می‌دانند و حتی سنت حضور ماهی‌قرمز در سفره‌های سال نو را هم به کشورهای شرق آسیا و به‌ویژه چین نسبت می‌دهند، اما سایر کشورهایی که نوروز را جشن می‌گیرند از خریداران ماهی‌قرمز تولیدشده در مزارع پرورش ماهی ایران هستند.
چند روز پیش بود که مدیرکل دفتر حیات‌وحش سازمان حفاظت محیط‌زیست از لزوم جمع‌آوری ماهی کاراس (ماهی‌قرمز) بعد از تعطیلات نوروز در کشور خبر داد. غلامرضا ابدالی درباره طرح رهاسازی ماهی کاراس (قرمز) گفت: با توجه به نزدیکی سال نو و ترویج فرهنگ اشتباه خرید گونه غیربومی کاراس (ماهی‌قرمز) توسط شهروندان و با توجه به گستره حضور این گونه در منابع آب‌های داخلی و خصوصیات زیستی گونه از جمله بکرزایی، تحمل شرایط بد زیست‌محیطی، تهدید زیستی منابع آبی و رقیب گونه‌های بومی، امسال طرحی برای انتقال و رهاسازی این گونه در نظر گرفته شده است. وی افزود: این طرح نیاز به آموزش همگانی از طریق استفاده از ظرفیت صداوسیما، پلتفرم‌های فضای مجازی، فرهنگ‌سازی و برنامه‌ریزی برای اعلام مکان مشخص بعد از اتمام تعطیلات دارد و لازم است صداوسیما، شهرداری‌ها و دستگاه‌های ذی‌ربط همکاری لازم را برای انتقال گونه‌های غیربومی داشته باشند.
تولید سالانه ۲۰میلیون قطعه ماهی‌قرمز
محمدرضا جمشیدیان، عضو هیات‌رئیسه کمیته ماهیان تزئینی اتحادیه تولید و تجارت آبزیان ایران نیز در گفت‌وگویی با ایلنا از عرضه ماهی‌قرمز عید در سراسر کشور گفت و اظهار کرد: برداشت از مزارع پرورش ماهی‌قرمز امسال هم مانند سال‌های پیش از ابتدای بهمن آغاز شده و این ماهی‌ها در سراسر کشور عرضه شده‌اند. وی افزود: ۹۵درصد از مزارع پرورش ماهی‌قرمز در استان‌های گیلان و کاشان قرار دارند، تخم‌ریزی این ماهی‌ها از خرداد ماه و با گرم شدن هوا آغاز می‌شود و تا پایان تابستان ادامه پیدا می‌کند.
جمشیدیان درباره میزان تولید این ماهی‌ها گفت: آمار دقیقی از تولید ماهی‌قرمز در کشور وجود ندارد، زیرا بیشتر پرورش‌دهندگان این ماهی‌ها بدون دریافت مجوز و در قالب کسب‌وکارهای خانگی این کار را پیش می‌برند، اما به‌طور تقریبی می‌توان گفت سالانه بیشتر از ۲۰میلیون قطعه ماهی‌قرمز در کشور تولید می‌شود. وی خاطرنشان کرد: این‌که گفته می‌شود ماهی‌قرمز عید را از واحدهای مجاز تهیه کنید، در عمل امکان‌پذیر نیست چون تولید آن‌ها سنتی است و از طرف هیچ سازمانی بر تولید و عرضه آن‌ها نظارتی وجود ندارد.
عضو هیات‌رئیسه کمیته ماهیان تزئینی اتحادیه تولید و تجارت آبزیان ایران اظهار کرد: ماهی‌قرمز تنها در نوروز متقاضی دارد و امسال هم قیمت آن به دلیل تقارن نوروز و ماه رمضان کاهش داشته، زیرا همزمانی این دومناسبت، تقاضا را کاهش داده است. بنابراین هر قطعه ماهی‌قرمز در نوروز امسال و در فروش عمده برحسب کیفیت از ۲۰۰۰تومان تا ۲۰هزار تومان قیمت دارد. هرچند قیمت خرده‌فروشی ۵ تا ۱۰برابر بیشتر از قیمت عمده‌فروشی است. وی یادآور شد: بیشترین افت تقاضا برای ماهی‌قرمز در سال‌های شیوع کرونا اتفاق افتاد و ضرر سنگینی را بر مزرعه‌داران تحمیل کرد.
جمشیدیان گفت: رها کردن ماهی‌قرمز در آب‌های جاری ضرری برای طبیعت ندارد، اما به تلف‌شدن ماهی می‌انجامد. وی در ادامه از صادرات ماهی‌قرمز ایرانی خبر داد و افزود: ماهی‌قرمز پرورش‌یافته در ایران به کشورهای همسایه که نوروز را جشن می‌گیرند نیز صادر می‌شود. امارات، قطر، ترکیه، اقلیم کردستان عراق و بخش مرکزی عراق اصلی‌ترین مقاصد صادراتی ماهی‌قرمز ایرانی هستند. ماهی‌قرمزهای صادراتی نسبت‌به ماهی‌قرمزهایی که در بازار ایران عرضه می‌شوند، مرغوب‌ترند و جثه و رنگ زیباتری دارند. همچنین ماهی‌قرمز ایرانی از انواع گُلدفیش است و برای ماهی گلدفیش ایرانی جدا از نوروز در دیگر روزهای سال نیز در خارج از کشور تقاضا وجود دارد و گلدفیش علاوه‌بر کشورهای یادشده به مقاصدی که نوروز را جشن نمی‌گیرند به‌عنوان ماهی تزئینی صادر می‌شود.
آسیب ماهی‌قرمز به چرخه محیط‌زیست
امین محمودی، کارشناس شیلات نیز در گفت‌وگویی با ایمنا، درباره طول‌عمر ماهی‌قرمز می‌گوید: در میان مردم کشورمان جاافتاده که ماهیان قرمز عمری بسیار کوتاه دارند، این در حالی است که اگر این ماهیان در زیستگاه‌های واقعی خود باشند، عمرشان به ۲۵سال نیز می‌رسد. وی در پاسخ به این‌که پرورش این ماهی چه آسیبی به محیط‌زیست وارد می‌کند، اظهار می‌کند: طبیعتاً ورود هرگونه موجود زنده به زیستگاه یا اکوسیستمی جدید می‌تواند محیط آن اکوسیستم را تغییر دهد و این امر در مورد آبزیان یا ماهی‌قرمز نیز صدق می‌کند و هیچ فردی نمی‌تواند آن را انکار کند. این کارشناس شیلات می‌افزاید: ماهی‌قرمز خصوصیتی دارد که اگر در آبی رها شود، بدون این‌که در آن آب ماهی‌قرمز نری باشد، می‌تواند تولیدمثل کند و بارور شود، زیرا ماهی بسیار مقاومی در برابر شوری و سطح دما و آلودگی آب است، به همین دلیل امکان افزایش جمعیت آن در آب یا اکوسیستم جدید بسیار بالاست و این امر می‌تواند کل اکوسیستم منطقه را تحت تأثیر قرار دهد.
صادرات ۱۰هزار تن قزل‌آلا در ۱۰ماه
آرش نبی‌زاده، مدیرعامل اتحادیه تعاونی ماهیان سردآبی نیز گفت: امسال کشور از رکورد صادرات ماهی قزل‌آلا در سال قبل خیلی عقب نیست. این مقام مسئول اظهار داشت: سال قبل تا پایان سال ۱۲هزارو ۳۰۰تن ماهی قزل‌آلا از کشور صادر شد و این در حالی است که طی ۱۰ماهه سال‌جاری ۱۰هزارو ۵۰۰تن از این ماهی در کشور روی ریل صادرات قرار گرفته است. مدیرعامل اتحادیه تعاونی ماهیان سردآبی گفت: پیش‌بینی می‌شود امسال نیز ۱۲ تا ۱۳هزار تن ماهی قزل‌آلا از کشور صادر شود. وی افزود: بیشترین مقصد صادرات ماهی قزل‌آلا از کشور در سال‌جاری به روسیه، جمهوری آذربایجان، ارمنستان و امارات بوده است. نبی‌زاده اظهار داشت: به کشورهایی مثل عراق، ترکمنستان، قرقیزستان و قطر میزان کمتری صادرات ماهی قزل‌آلا انجام می‌شود. وی عنوان کرد: این اتحادیه مسیر بازارهای صادراتی به‌خصوص بازار روسیه را باز کرد و هم‌اکنون نیز به‌دنبال بازارهای صادراتی کشورهایی مثل چین و اروپاست. مدیرعامل اتحادیه تعاونی ماهیان سردآبی یادآورشد: ایران جزو تولیدکنندگان برتر ماهی قزل‌آلا در دنیاست و می‌تواند خیلی راحت این تولید را به کشورهایی مثل چین و اروپا صادر کند.
چند روز پیش بود که مدیرکل دفتر حیات‌وحش سازمان حفاظت محیط‌زیست از لزوم جمع‌آوری ماهی کاراس (ماهی‌قرمز) بعد از تعطیلات نوروز در کشور خبر داد. غلامرضا ابدالی درباره طرح رهاسازی ماهی کاراس (قرمز) گفت: با توجه به نزدیکی سال نو و ترویج فرهنگ اشتباه خرید گونه غیربومی کاراس (ماهی‌قرمز) توسط شهروندان و با توجه به گستره حضور این گونه در منابع آب‌های داخلی و خصوصیات زیستی گونه از جمله بکرزایی، تحمل شرایط بد زیست‌محیطی، تهدید زیستی منابع آبی و رقیب گونه‌های بومی، امسال طرحی برای انتقال و رهاسازی این گونه در نظر گرفته شده است. وی افزود: این طرح نیاز به آموزش همگانی از طریق استفاده از ظرفیت صداوسیما، پلتفرم‌های فضای مجازی، فرهنگ‌سازی و برنامه‌ریزی برای اعلام مکان مشخص بعد از اتمام تعطیلات دارد و لازم است صداوسیما، شهرداری‌ها و دستگاه‌های ذی‌ربط همکاری لازم را برای انتقال گونه‌های غیربومی داشته باشند.
تولید سالانه ۲۰میلیون قطعه ماهی‌قرمز
محمدرضا جمشیدیان، عضو هیات‌رئیسه کمیته ماهیان تزئینی اتحادیه تولید و تجارت آبزیان ایران نیز در گفت‌وگویی با ایلنا از عرضه ماهی‌قرمز عید در سراسر کشور گفت و اظهار کرد: برداشت از مزارع پرورش ماهی‌قرمز امسال هم مانند سال‌های پیش از ابتدای بهمن آغاز شده و این ماهی‌ها در سراسر کشور عرضه شده‌اند. وی افزود: ۹۵درصد از مزارع پرورش ماهی‌قرمز در استان‌های گیلان و کاشان قرار دارند، تخم‌ریزی این ماهی‌ها از خرداد ماه و با گرم شدن هوا آغاز می‌شود و تا پایان تابستان ادامه پیدا می‌کند.
جمشیدیان درباره میزان تولید این ماهی‌ها گفت: آمار دقیقی از تولید ماهی‌قرمز در کشور وجود ندارد، زیرا بیشتر پرورش‌دهندگان این ماهی‌ها بدون دریافت مجوز و در قالب کسب‌وکارهای خانگی این کار را پیش می‌برند، اما به‌طور تقریبی می‌توان گفت سالانه بیشتر از ۲۰میلیون قطعه ماهی‌قرمز در کشور تولید می‌شود. وی خاطرنشان کرد: این‌که گفته می‌شود ماهی‌قرمز عید را از واحدهای مجاز تهیه کنید، در عمل امکان‌پذیر نیست چون تولید آن‌ها سنتی است و از طرف هیچ سازمانی بر تولید و عرضه آن‌ها نظارتی وجود ندارد.
عضو هیات‌رئیسه کمیته ماهیان تزئینی اتحادیه تولید و تجارت آبزیان ایران اظهار کرد: ماهی‌قرمز تنها در نوروز متقاضی دارد و امسال هم قیمت آن به دلیل تقارن نوروز و ماه رمضان کاهش داشته، زیرا همزمانی این دومناسبت، تقاضا را کاهش داده است. بنابراین هر قطعه ماهی‌قرمز در نوروز امسال و در فروش عمده برحسب کیفیت از ۲۰۰۰تومان تا ۲۰هزار تومان قیمت دارد. هرچند قیمت خرده‌فروشی ۵ تا ۱۰برابر بیشتر از قیمت عمده‌فروشی است. وی یادآور شد: بیشترین افت تقاضا برای ماهی‌قرمز در سال‌های شیوع کرونا اتفاق افتاد و ضرر سنگینی را بر مزرعه‌داران تحمیل کرد.
جمشیدیان گفت: رها کردن ماهی‌قرمز در آب‌های جاری ضرری برای طبیعت ندارد، اما به تلف‌شدن ماهی می‌انجامد. وی در ادامه از صادرات ماهی‌قرمز ایرانی خبر داد و افزود: ماهی‌قرمز پرورش‌یافته در ایران به کشورهای همسایه که نوروز را جشن می‌گیرند نیز صادر می‌شود. امارات، قطر، ترکیه، اقلیم کردستان عراق و بخش مرکزی عراق اصلی‌ترین مقاصد صادراتی ماهی‌قرمز ایرانی هستند. ماهی‌قرمزهای صادراتی نسبت‌به ماهی‌قرمزهایی که در بازار ایران عرضه می‌شوند، مرغوب‌ترند و جثه و رنگ زیباتری دارند. همچنین ماهی‌قرمز ایرانی از انواع گُلدفیش است و برای ماهی گلدفیش ایرانی جدا از نوروز در دیگر روزهای سال نیز در خارج از کشور تقاضا وجود دارد و گلدفیش علاوه‌بر کشورهای یادشده به مقاصدی که نوروز را جشن نمی‌گیرند به‌عنوان ماهی تزئینی صادر می‌شود.
آسیب ماهی‌قرمز به چرخه محیط‌زیست
امین محمودی، کارشناس شیلات نیز در گفت‌وگویی با ایمنا، درباره طول‌عمر ماهی‌قرمز می‌گوید: در میان مردم کشورمان جاافتاده که ماهیان قرمز عمری بسیار کوتاه دارند، این در حالی است که اگر این ماهیان در زیستگاه‌های واقعی خود باشند، عمرشان به ۲۵سال نیز می‌رسد. وی در پاسخ به این‌که پرورش این ماهی چه آسیبی به محیط‌زیست وارد می‌کند، اظهار می‌کند: طبیعتاً ورود هرگونه موجود زنده به زیستگاه یا اکوسیستمی جدید می‌تواند محیط آن اکوسیستم را تغییر دهد و این امر در مورد آبزیان یا ماهی‌قرمز نیز صدق می‌کند و هیچ فردی نمی‌تواند آن را انکار کند. این کارشناس شیلات می‌افزاید: ماهی‌قرمز خصوصیتی دارد که اگر در آبی رها شود، بدون این‌که در آن آب ماهی‌قرمز نری باشد، می‌تواند تولیدمثل کند و بارور شود، زیرا ماهی بسیار مقاومی در برابر شوری و سطح دما و آلودگی آب است، به همین دلیل امکان افزایش جمعیت آن در آب یا اکوسیستم جدید بسیار بالاست و این امر می‌تواند کل اکوسیستم منطقه را تحت تأثیر قرار دهد.
صادرات ۱۰هزار تن قزل‌آلا در ۱۰ماه
آرش نبی‌زاده، مدیرعامل اتحادیه تعاونی ماهیان سردآبی نیز گفت: امسال کشور از رکورد صادرات ماهی قزل‌آلا در سال قبل خیلی عقب نیست. این مقام مسئول اظهار داشت: سال قبل تا پایان سال ۱۲هزارو ۳۰۰تن ماهی قزل‌آلا از کشور صادر شد و این در حالی است که طی ۱۰ماهه سال‌جاری ۱۰هزارو ۵۰۰تن از این ماهی در کشور روی ریل صادرات قرار گرفته است. مدیرعامل اتحادیه تعاونی ماهیان سردآبی گفت: پیش‌بینی می‌شود امسال نیز ۱۲ تا ۱۳هزار تن ماهی قزل‌آلا از کشور صادر شود. وی افزود: بیشترین مقصد صادرات ماهی قزل‌آلا از کشور در سال‌جاری به روسیه، جمهوری آذربایجان، ارمنستان و امارات بوده است. نبی‌زاده اظهار داشت: به کشورهایی مثل عراق، ترکمنستان، قرقیزستان و قطر میزان کمتری صادرات ماهی قزل‌آلا انجام می‌شود. وی عنوان کرد: این اتحادیه مسیر بازارهای صادراتی به‌خصوص بازار روسیه را باز کرد و هم‌اکنون نیز به‌دنبال بازارهای صادراتی کشورهایی مثل چین و اروپاست. مدیرعامل اتحادیه تعاونی ماهیان سردآبی یادآورشد: ایران جزو تولیدکنندگان برتر ماهی قزل‌آلا در دنیاست و می‌تواند خیلی راحت این تولید را به کشورهایی مثل چین و اروپا صادر کند.
منبع: اقتصاد سرآمد
نیازمندی‌ها
عناوین روزنامههای امروز
