بوق خبر - پلاسبو؛ چیزی شبیه به دارو است که در واقع هیچ اثر دارویی ندارد و به همین منظور به آنها دارو نما نیز گفته میشود. جالب است بدانید که معنی لغتی این واژه ” خوب خواهم شد” میباشد. در واقع روش درمانی به کمک داروی پلاسیو صوری و تلقینی میباشد.
همان طور که میدانید ذهن و افکار تاثیرات زیادی بر بدن میگذارد. به طوری که حتی میتواند در روند بهبود یک بیماری موثر واقع شود. شیوه درمانی با این قرص بدین طریق است که به بیمار داروی بی اثر تجویز میشود و به او میگویند که با خوردن این دارو حالش بهتر میشود. در حالیکه بیمار هیچ اطلاعی از بی اثر بودن آن قرص ندارد و نمیداند آن شبه دارو میباشد.
پزشکی به نام جان هایگارت اهل بریتانیا برای اولین بار در معالجه بعضی از بیماران از دو میله کمک گرفت و به بیمارانش گفت با این میلههای فلزی مریضی آنها از بدنشان دور خواهد شد و بهبود خواهند یافت. بعد از چند مدت از هر ۵ بیمار ۴ نفر اعلام بهبودی کردند و اظهار داشتند که بیماری آنها درمان شده است. جان هایگارت در این زمینه کتاب نوشت و دانشمندان پزشکی روی این داروهای بی اثر مطالعه و تحقیقات زیادی به عمل آوردند.
به سرپرستی پرفسور کاپچوک در سال ۲۰۱۴ آزمایشی انجام گرفت. به این صورت که به دو گروه از افراد مبتلا به میگرن دارو داده شد. به گروه اول خود دارو و به گروه دوم دارونما تجویز شد. نتیجه آزمایش شگفت انگیز بود به طوری که ۵۰% از افراد گروه دوم که دارونما را دریافت کرده بودند، بهبود یافتند. حتی موضوع جالبتر اینجا بود که در گروه دوم عوارض جانبی نیز دیده شده بود.
تاثیر دارو نماها به دلیل تفکر مثبت است، معتقد بودن بر اینکه این روش درمان با این قرص اثر دارد. این امر در مورد ایجاد ارتباط قوی بین مغز و بدن و نحوه کار آنها با هم است. پلاسبو احتمال دارد که باعث ایجاد حس بهتری در شما شود، اما شما را درمان نمیکند. اما این ثابت شده است که آنها برای بیماریهایی مانند بیخوابی، کنترل درد، بیماریهایی مربوط به استرس و عوارض جانبی درمان سرطان مثل حالت تهوع و خستگی موثر واقع شود.
در واقع این دارو تومور را کوچک نمیکند و یا کلسترول را کم نمیکند، اما دارونماها به کم شدن علائمی که توسط مغز تعدیل میشوند مانند کاهش درد کمک شایانی خواهند کرد. پلاسبو بیماری را درمان نمیکند، اما پژوهشها و تحقیقات حاکی از آن است که این داروها در بعضی از افراد علائم ذهنی مثل حالت تهوع، خستگی و اضطراب را بهبود میبخشد.
مصرف این دارو زمانی تاثیر گذار خواهد بود که فرد باور و ایمان داشته باشد که دارویی واقعی استفاده میکند و برای اینکار نیاز است که پزشکان به بیمار اطلاع ندهد که قرص دروغین به آنها تجویز کرده است. اما در اخلاق پزشکی فریب دادن بیمار کار درستی نیست و به همین علت بیشتر پزشکان از دارونما استفاده نمیکنند.
طبق تحقیقاتی صورت گرفته با توجه به همه تاثیراتی که دارونماها بر روی احساسات بیماران میگذارد، اما درمان قابل توجه و ملاحظهای بر روند بیماری زمینهای نداشته است. در یکی از مطالعات و تحقیقات مروری که بیش از ۲۰۰ مطالعه بر روی پلاسبوها را بررسی کرده است در نهایت به چنین نتیجهای رسید که این داروها تاثیرات بالینی چشم گیری بر بیماری نخواهد داشت. این مطالعه بیان کرد که دارو نماها در درمان حالت تهوع و درد میتواند تاثیر گذار باشد.
از طرفی مطالعه و تحقیقات مروری دیگری بیان کرده است که هم در درمان با داروی واقعی و هم درمان با دارونماها تاثیرات شبیه به هم را در افراد خواهد داشت.
به طور کلی با تحقیقات انجام گرفته در مورد این دارو، محققان اثر و کار کرد پلاسبو را مورد تایید قرار میدهند، اما هنوز علت این تاثیرات را به درستی و به طور کامل کشف نکرده اند. اما هم چنان تحقیقات و پژوهشها روی این دارو ادامه خواهد داشت. در ادامه به بررسی اثرات دارونماها و عواملی که ممکن است باعث ایجاد این تاثیرات شود، اشاره خواهیم کرد
محققان در مورد تاثیر گذاری این دارو احتمال میدهند که این دارو انتشار اندورفینها را در مغز تحریک کرده و به کاهش درد کمک میکنند. اندورفینها در بدن کاهندههای طبیعی هستند که ساختار آنها شبیه به مورفین است. این هورمونها به عنوان یک مسکن طبیعی در بدن فعالیت میکنند.
دانشمندان موفق شدند که این تاثیرات را از طریق اسکنهای مغزی مشاهده کنند. این اسکنها نشان میدهد، قسمتهایی از مغز که گیرندههای زیاد اندورفینی دارند، هم در گروه درمانی هم در گروه درمان نما فعال شده اند.
اگر فرد ایمان داشته باشد قرصی که میخورد حال او را بهتر و بیماری او را بهبود میبخشد، اثری شبیه به درمان واقعی روی فرد خواهد گذاشت. اشخاصی که انگیزه زیادی در روند درمانی خود داشته باشند. بیشتر از افراد دیگر تاثیرات دارو نماها را لمس و تجربه خواهند کرد. حتی میتوان گفت انگیزه و شوق بالای پزشک معالج نیز میتواند در درمان با پلاسبو تاثیر گذار واقع شود.