به گزارش
اقتصاددریایی، دزدی دریایی در تنگه ملاکا مدتهاست که تهدیدی برای مالکان کشتی و دریانوردانی است که از این مسیر دریایی ۹۰۰کیلومتری عبور میکنند. در سالهای اخیر، گشتهای هماهنگشده توسط اندونزی، مالزی، تایلند و سنگاپور به همراه افزایش امنیت در کشتیها باعث کاهش شدید دزدی دریایی شده است.
جغرافیای تنگه مالاکا این منطقه را بسیار مستعد دزدی دریایی میکند. این تنگه یک گذرگاه مهم میان چین و هند بوده و هست که بهشدت برای مسیرهای تجاری استفاده میشود. این تنگه در مسیر میان اروپا، کانال سوئز، کشورهای صادرکننده نفت خلیجفارس و بنادر شلوغ شرق آسیا قرار دارد. تنگه ملاکا، تنگهای باریک و شامل هزاران جزیره و خروجی رودخانههای فراوانی است که موقعیتی ایدهآل برای دزدان دریایی فراهم کرده تا از دستگیری فرار کنند.
تعداد پروندههای دزدی دریایی و سرقت مسلحانه در تنگه سنگاپور در سال۲۰۲۱ به بالاترین حد خود در ۶سال گذشته آن زمان رسیده بود. پس از آن روند کاهشی دزدی دریایی در این منطقه آغاز شد. سال گذشته نیز رسانهها اعلام کردند که حوادت و دزدی دریایی در تنگه مالاکا و سنگاپور که قبلاً بیشترین مورد حوادث دریایی را شاهد بود، در سال گذشته (۲۰۲۴) میلادی ۵۰درصد کاهش پیدا کرد.
«مانا» به نقل از ترید ویندز؛ دفتر بینالمللی دریانوردی وابسته به سازمان بینالمللی دریانوردی گزارش سهماهه خود را در مورد دزدی دریایی جهانی منتشر کرد و هشدار داد که دزدی دریایی جهانی و حوادث مرتبط با آن طی سهماهه سال۲۰۲۵ میلادی متأثر از افزایش حملات در تنگه سنگاپور است. این گزارش هشدار میدهد که جنوبشرق آسیا و بهویژه مناطق اطراف تنگه سنگاپور به کانون جهانی دزدی دریایی تبدیل شده است. این درحالی است که ارقام نشان میدهد که دزدی دریایی در سطح جهانی در برخی مناطق همچنان رو به کاهش است.
گزارشی از دزدی دریایی در ۲۰۲۵
گروه مستقر در بریتانیا که اغلب به عنوان بازوی ضدجرم اتاق بازرگانی بینالمللی از آن یاد میشود، نیز اعتراض خود را نسبت به افزایش دزدی دریایی در آسیا اعلام کرد که همگی زنگ خطر را در مورد افزایش سرقت از کشتیهای عبوری از تنگه سنگاپور به صدا در آوردهاند. براساس گزارش IMB حدود ۳۱مورد از مجموع ۴۵حادثه در سهماهه اول در آسیای جنوبشرقی رخ داده که ۲۷حادثه صرفاً در تنگه سنگاپور گزارش شده است درحالیکه در مدت مشابه در سال۲۰۲۴ میلادی این رقم ۷حادثه گزارش شده است.
مایکل هاولت، مدیر IMB، با تأکید بر نیاز فوری به حفاظت از ایمنی دریانوردانی که در این آبها حرکت میکنند، گفت: افزایش حوادث گزارششده در تنگههای سنگاپور نگرانکننده است. تضمین امنیت این مسیرهای حیاتی ضروری است و باید تمام اقدامات لازم برای حفاظت از خدمه توسط کشورهای همجوار و اعضای سازمان بینالمللی دریانوردی انجام شود. IMB همچنین در گزارش خود میافزاید: ۹فروند کشتی فلهبر و تانکر با وزن بیش از ۱۰۰هزار تُن در سهماهه اول۲۰۲۵ میلادی در تنگه سنگاپور ربوده شده است.
درحالیکه حوادث در جنوبشرق آسیا در حال افزایش است، دادههای دریافتی نشان میدهد تعداد حوادث گزارششده در خلیج گینه همچنان به پایینترین حد خود در نزدیک به دودهه گذشته است. هاولت تاکید کرد: در حالیکه از کاهش حوادث استقبال میکنیم، اما ایمنی اعضای خدمه در خلیج گینه همچنان در معرض خطر بیشتری قرار دارد. برای رسیدگی به این حوادث و تضمین حفاظت از دریانوردان، حفظ حضور نیروی دریایی قوی منطقهای و بینالمللی ضروری است. IMB هشدار میدهد که خطر دزدی دریایی در غرب آفریقا پایان نیافته است. برای مثال در سواحل شرقی آفریقا، تهدید دزدی دریایی سومالی همچنان وجود دارد. بهگونهای که در این مدت دوکشتی ماهیگیری و یککشتی در سواحل سومالی ربوده شدند.
اهمیت حضور ایران در تنگه سنگاپور
از تنگه مالاکا به عنوان دومین تنگه استراتژیک جهان در زمینه عبور انرژی پس از هرمز نام برده میشود، از همین رو این تنگه شاهد افزایش رقابتها میان چین و آمریکا بوده است. افزایش روزافزون قدرت اقتصادی و نظامی چین در جامعه بینالمللی زمینه نگرانی فزاینده ایالاتمتحده آمریکا را در بر داشته است. به باور استراتژیستهای آمریکایی قدرت نظامی-اقتصادی چین اکنون بیش از هرچیز دیگری نظیر نگرانی از قدرت نظامی روسیه یا خطر تروریستهای تکفیری منافع واشنگتن را تهدید میکند، از همین رو کاخ سفید با تغییر رویکردش در جامعه بینالمللی، عمده تمرکز خویش را بر منطقه آسیا- پاسفیک و در راستای مهار چین گذاشته است.
قدرت روزافزون اقتصادی و نظامی چین هیمنه آمریکا در جامعه بینالمللی را در گذر زمان خدشهدار کرده است. رقابت طرفین بر سر حضور در دریای جنوبی چین افزایش یافته تا آنجا که مقامات چینی گاهاً به تهدید نظامی آمریکا پرداختهاند. از تنگه استراتژیگ مالاکا به عنوان یکی از استراتژیکترین مناطق جهان نام برده میشود؛ تنگهای که آمریکا جهت فشار بر چین به گونهای روزافزون حضور خود در حوالی این تنگه را افزایش داده است. میزان مصرف انرژی چین و نیاز مبرم این کشور به واردات نفت از کشورهای تولیدکننده نفت، تنگه مالاکا را برای پکن بسیار با اهمیتتر از هریک از کشورهای واقع در شرق آسیا تبدیل کرده است.
برخی کارشناسان معتقدند که ایران نباید از این تنگه غافل شود، چراکه شمال اقیانوس هند و جنوبشرق آسیا به لحاظ تجاری اهمیت زیادی برای این کشور دارد. در حد فاصل تنگه هرمز، بابالمندب و تنگه مالاکا تجارت زیادی صورت میگیرد و به همین دلیل برقراری امنیت در این مسیر برای اقتصاد این کشور حائزاهمیت است. بهتر است نیروی دریایی ایران به منظور تامین امنیت در این مسیر به سمت تنگه مالاکا حرکت کند.
تنگه مالاکا آبراهی درمیان سوماترا و شبهجزیره مالایاست که دریای آندامان در اقیانوس هند را به دریای چینجنوبی در اقیانوس آرام متصل میکند و کشور سنگاپور نیز در جنوبیترین نقطه این تنگه واقع شده است. در این تنگه با شکلگیری عمدی پدیده شوم دزدان دریایی از سوی آمریکاییها و در منطقه خلیج عدن و تنگه بابالمندب، حضور ناوگان دریایی ایران بهواسطه ناامنشدن این منطقه برای دزدان دریایی لازم است و نیروی دریایی ایران باید بر عرشه افتخار و صلابت همچون نگینی درخشنده با اقتدار بایستد. ایران هرگز نباید منزوی شود و برای ساخت ناوشکنهای متنوع برنامه داشته، چراکه اقدامات راهبردی نیروی دریایی ایران موجب خنثیسازی هرگونه توطئهای خواهد شد.